فن های سانتریفیوژ
فن های سانتریفیوژ یا گریز از مرکز هوا را در جهت عمود بر محور گردش پروانه تخلیه می کنند. به عنوان یک قانون کلی این نوع فن در سیستم های کانال کشی شده با فشار بالا کاربرد دارد. هوای ورودی به موازات محور گردش پروانه وارد فن شده و با حرکت شعاعی به سمت پیرامون پروانه و نوک بالک ها حرکت می کند. همزمان با این حرکت، جریان هوا مقداری انرژی جنبشی دریافت می کند که افزایش فشار استاتیک را همزمان با آهسته شدن حرکت جریان هوا قبل از ورود به مسیر تخلیه را در پی دارد. فن های سانتریفیوژ قابلیت عملکرد در مکان هایی که جریان هوا کثیف و دارای ناخالصی است و یا دارای دمای بالا می باشند را دارند. اما مهمترین ویژگی این فن ها توانایی آنها در غلبه بر افت فشار استاتیک بالا در سیستم های کانال کشی شده می باشد.
انواع فن ها
• فوروارد (خم به جلو)
• پروانه شعاعی (رادیال)
• ایر فویل
• بکوارد (خم به عقب)
فن سانتریفیوژ فوروارد
در این نوع انحنای بالک یا تیغه در راستای گردش پروانه است. عموما در سیستم های گرمایش، تهویه و هواساز کاربرد دارند. این نوع از فن ها در مقایسه با سایر فن ها بازدهی کمتری دارند حدود 55 تا 65 در صد این فن ها دارای ابعاد کوچکتری هستند چون امکان کنترل دبی خروجی در این نوع فن ها وجود ندارد لذا برای مواردی که نیاز به کنترل دبی دارد مورد استفاده قرار نمی گیرد . با توجه به پایین بودن سرعت دوران نیاز به استحکام بالا پروانه ندارد . بیشتر برای کاربرد هایی که دبی کم تا متوسط در فشار پایین نیاز است به خوبی پاسخگو است. سرعت کم دوران پروانه صدا تولیدی کم را در پی دارد . افت فشار در خروجی در این تیپ فن ها اثر مستقیم بر روی توان موتور فن خواهد داشت .
مزیت ها و معایب استفاده از فن سانتریفیوژ فوروارد
از فن سانتریفیوژ فوروارد بیشتر در تهویه مطبوع و سیستم گرمایشی استفاده می شود به دلیل حساس بودن این نوع فن نسبت به ذرات معلق در هوا، در غیر اینصورت این نوع از پروانه ها بعد از مدتی آلوده شده و ممکن است پروانه از حالت بالانس خارج شود.حداکثر بازده این فن ها در ۶۵درصد می باشد.
این فن نسبت به بقیه فن های سانتریفیوژ دیگر کمترین بازده را دارد.
o فن فوروارد برای سرعت دورانی پایین طراحی گردیده است و به همین دلیل تولید صدای کمی دارد.
o فن فوروارد بار اضافی بر موتور اعمال می کند (فشار به موتور وارد می شود)
o از فن های سانتریفیوژ فوروارد برای فشار پایین تا متوسط استفاده می شود.
فن رادیال (شعاعی)
این نوع از فن با توجه به امکان پوشش پروانه با پوشش های ویژه می توان در مواردی که مواد شیمیایی و خورنده سر و کار داریم قابل استفاده است . به دلیل شکل تیغه های پروانه برای مصارف با دبی پایین و متوسط و فشار بالا مناسب بوده و دارای قابلیت انتقال جریان هوا همراه با مواد جامد مانند گرد وغبار ، جوب و براده آهن هستند. صدای این نوع فن نسبت به سایر فن در دور برابر متوسط است.
مزایا و معایب هواکش سانتریفیوژ رادیال
از این مدل فن بیشتر برای گاز و یا سیال دارای آلودگی و گرد و غیار استفاده می شود ( به دلیل مقاوم بودن در برابر مواد الاینده)
فن های سانتریفیوژ رادیال تولید صدای بالایی دارند.
از فن های سانتریفیوژ رادیال برای فشارهای بالا و دبی کم نهایتا تا سطح متوسط استفاده می شود.